Wat is de meerwaarde
van de erkenning als Biosfeergebied?
Meerwaarde op het vlak van samenwerking
De meerwaarde van de erkenning als Biosfeergebied is in de eerste plaats de (inter)nationale erkenning die een gebied geniet als voorbeeld of laboratorium voor geïntegreerde samenwerking en duurzame ontwikkeling. Het is een platform van continue discussie over de toekomst van het gebied. Met de erkenning(en) is het werk niet af. Dan begint het pas.
Door de geïntegreerde aanpak van behoud en ontwikkeling met focus op duurzaamheid draagt een Biosfeergebied bij aan de verbetering van de levenskwaliteit door het creëren van een gezondere omgeving.
Een Biosfeergebied kan worden ingezet om de afstand tussen het beleid en de praktijk te verkleinen. Ze kunnen omgekeerd ook worden ingezet om te inspireren, te experimenteren en te leren op het terrein om het beleid op de opgedane ervaringen te baseren.
Het geeft ook een erkenning aan het jarenlange werk dat verschillende streekholders onophoudelijk in het gebied hebben geleverd voor het behoud, herstel, ontwikkeling en beheer van het afwisselende landschap met zijn vele natuur- en landbouwgebieden. Daarbij kan de erkenning als Biosfeergebied zorgen voor een grotere betrokkenheid en een sterkere streektrots bij inwoners, overheden en ondernemers om zich blijvend in te zetten voor het duurzaam beheer en gebruik van hun leefomgeving. Biosfeergebieden zijn samenwerkingen die een positieve toekomst inspireren, die mensen samen laat bouwen aan een toekomst die zij willen.
Socio-economische meerwaarde
De erkenning levert geen rechtstreeks financiële bijdrage op van Unesco, maar het Unesco-stempel is een sterk merk dat bezoekers aantrekt, de lokale economie stimuleert en bijdraagt aan de duurzame ontwikkeling van een gebied. Het kan dus ook zorgen voor een economische impuls, in eerste instantie door bijvoorbeeld toeristen aan te trekken wat weer voordelen oplevert voor de ‘gastvrijheidseconomie’ (horeca, aanbieders arrangementen, toeleveringsbedrijven...) of de landbouw (streekproducten, verbreding van de landbouwactiviteiten...). De erkenningen kunnen ook als vliegwiel werken bij subsidieaanvragen en fondsenwerving en zijn zo een motor voor streekontwikkeling.
Maar de socio-economische meerwaarde gaat veel verder. Het natuurlijk systeem - de biosfeer - is onze levende motor die het klimaat regelt, natuurlijke bescherming biedt tegen extreme droogtes en overstromingen, water zuivert, zuurstof produceert en CO2 opslaat, ons gezond houdt en recreatie biedt, ... Ze levert ons voortdurend ecosysteemdiensten, zoals de bijen die onze gewassen bestuiven of de regenwormen, schimmels en micro-organismen die de bodem vruchtbaar houden voor de landbouw. De natuur en haar ecosystemen zijn met andere woorden existentieel en zorgen voor onze gezondheid, zowel fysiek als mentaal.
Internationale studies en onderzoeken leren ons bovendien dat 1 euro geïnvesteerd in natuur 10 euro oplevert voor de lokale gemeenschap. Investeren in het natuurlijk systeem of het landschap levert de lokale gemeenschap met andere woorden enorme voordelen op. Het rendement van herstel en bescherming van ecosystemen is groot: op natuurlijk kapitaal, op sociaal kapitaal, op menselijk kapitaal en op de investeringen. Investeren in het natuurlijk systeem verbetert met andere woorden de sociale cohesie en onze samenleving.
Meerwaarde op het vlak van kennis en educatie
Het wereldwijde netwerk van Biosfeergebieden biedt tenslotte toegang tot en uitwisseling van informatie en expertise. Het verbindt mensen van over de hele wereld die met dezelfde duurzaamheidsgedachte globale uitdagingen lokaal aanpakken en zo bijdragen aan de Duurzame Ontwikkelingsdoelen van de Verenigde Naties (zie verder). Of je nu in Kroatië, Duitsland, Nederland of België woont, we staan allemaal voor gelijke uitdagingen zoals klimaatverandering, verlies aan biodiversiteit, verduurzaming van de landbouw of economische ontwikkelingskansen op het platteland.
Tenslotte geeft de samenwerking in een Biosfeergebied een stimulans aan toegepast wetenschappelijk onderzoek, monitoring en educatie om de uit te voeren acties te begeleiden en zorgt ook op deze manier voor een economische impuls.
